Zeg het met ... Kunst?!
Over het provoceren van kunst en de kunst van het provoceren
De huidige maatschappij verandert sterk. De laatste decennia wordt onze samenleving meer en meer opgeschrikt door geweld en terreur. De wereld lijkt meer en meer verdeeld. We ervaren een toenemende complexiteit en diversiteit waar we steeds minder vat op hebben. Het wij - zij denken lijkt het te winnen van de verbindende dialoog. We kennen elkaar niet. We begrijpen elkaar niet.
Het onderwijs is geen vacuüm in onze maatschappij. Ook hier zijn dezelfde tendensen voelbaar. Het staat dus voor een grote uitdaging: hoe bereiden we de komende generaties voor op de toekomst ? Hoe maken we jongeren weerbaar, laten we ze kennis maken met onze rijke cultuur, geven we hen een identiteitsbesef en leren we ze creatief en open zijn en kritisch nadenken?
Deze website vormt het digitale sluitstuk van een scriptie over polarisatie en het bespreekbaar maken van controversiële onderwerpen in de klas. Het heeft geenszins de pretentie om volledig te zijn, maar kan een handig hulpmiddel of bron van inspiratie zijn indien je met je leerlingen een open klasdiscussie wil houden of ze wil laten reflecteren over kunst.
Waarom (controversiële) kunst?
- Laat de leerstof zoveel mogelijk aansluiten bij de leefwereld van de jongeren.
Een banaan die tegen de muur plakt, een handtas gemaakt van een kat, werk dat zichzelf vernietigt, een jpeg die voor miljoenen verkocht wordt, een man die zich laat neerschieten, getatoeëerde varkens, of streetart in Brussel van een executie, het vrouwelijk geslachtsdeel ... en ga zo maar door. Stuk voor stuk werken die ophef veroorzaakt hebben, beelden die iets met ons doen, ons niet onberoerd laten omwille van uiteenlopende redenen. Ook kunst kan jongeren prikkelen ...
- De kracht van kunst
Laat kunst niet alleen het doel zijn, maar ook de aanleiding of het middel om klasgesprekken te houden over gevoelige of controversiële onderwerpen. Leerlingen worden aangemoedigd om zelf betekenis te geven aan kunst en om hierover in dialoog te gaan met anderen. Ze leren zich een mening te vormen maar ook om deze te onderbouwen. Ze leren niet alleen te reflecteren over kunst maar ook over de controverse en welke impact dit heeft op onze samenleving en hoe we met elkaar omgaan.
Kunst ...
... doet slaagkansen toenemen
... vindt woorden voor het onzegbare
... helpt menselijke emoties ontdekken
... toont dat er verschillende antwoorden en oplossingen mogelijk zijn
... moedigt aan tot kritisch denken en leert omgaan met tegenstrijdigheden
... toont een waaier aan manieren om naar de wereld te kijken en hem te begrijpen
... stimuleert tot nieuwsgierigheid, verbeelding en verwondering