Controversiële kunst

De kunstgeschiedenis zit vol schandalen. Vaak ontstaan die schandalen veeleer door de context, de ruimte of de tijdsgeest dan door het kunstwerk zelf. Het sluit sterk aan bij de uitspraak van Hume "Beauty is in the eye of the beholder"...  In die zin dat het de toeschouwer is, die bepaalt of iets schandalig, ontoelaatbaar of immoreel is.  Wat bijvoorbeeld te denken van het feit dat miljoenen mensen een gruwelijk tafereel van een stervende man in huis hebben hangen en niemand die hier van opkijkt...?  

Controverse en polarisering

Con·tro·ver·se betekent 'strijd' of 'tegenstelling'. Het woord zelf is afkomstig uit de 13de eeuw en is ontleend aan het Oudfranse 'controversie' dat dan weer zijn oorsprong vindt uit een samenstelling van de Latijnse woorden contrā (tegen) en vertere (draaien, wenden). 

Over de definitie van een controversieel onderwerp bestaan verschillende visies:

1. Onderwerpen waarover mensen verschillende meningen hebben en waar verschillende opvattingen over bestaan.

2. Onderwerpen waarover verschillen in opvattingen tussen verschillende groepen in de samenleving bestaan.

3. Onderwerpen waarover men geen overeenstemming kan bereiken in een discussie.

Bij controversiële onderwerpen zijn er dus meerdere rationele perspectieven mogelijk en is er discussie over welk perspectief het beste is. 

In de klas gaat het veelal over onderwerpen die ter sprake komen doordat ze in de actualiteit verschijnen (terroristische aanslagen, onthoofding van Samuel Paty...), onderwerpen die zich afspelen in de dagelijkse realiteit (racisme, (homo)seksualiteit,...) en onderwerpen die in bepaalde vakken aan bod komen (Israël - Palestina, evolutieleer, kolonisatie,...).

Door toenemende polarisatie en vergevorderd tegengesteld wij - zij denken is het nog moeilijker geworden om bepaalde onderwerpen in de klas te behandelen. Nochtans is het erg belangrijk de dialoog met je leerlingen aan te gaan, nét om een forum te bieden waarin meningsverschillen besproken kunnen worden en jongeren gewend raken aan het idee dat niet iedereen het altijd eens is en hoeft te zijn.